Werchesope - w dawnych czasach

Tereny, na których stoi obecnie miasto Worksop zamieszkiwali ludzie już przed wiekami. O obecności ludzi na tych terenach świadczą chociażby wykopaliska w dziewięciu jaskiniach położonych dziewięć kilometrów na południowy zachód od dzisiejszego Worksop. Jaskinie znajdujące się w okolicy miasteczka Creswell są penetrowane przez angielskich archeologów od roku 1876. Odkryto, że były zamieszkiwane przez ludzi w czasach epoki lodowcowej już około 43 tysiące lat p.n.e. Wykopaliska ujawniły kości wielu zwierząt (mamuta, nosorożca włochatego, zająców polarnych, prehistorycznej hieny) oraz wielu kamiennych narzędzi użytkowych wykonanych przez ludzi. Najstarsze odnaleziono w Jaskini Robin Hooda – są to kości i czaszka konia, które mają około 13 tysięcy lat. Malowidła zwierząt odkryte na ścianach jaskini Church Hole są najstarszymi tego rodzaju rysunkami odkrytymi w Wielkiej Brytanii i najstarszymi położonymi na północy Europy (12.800 lat p.n.e). Jaskinie były zamieszkałe także w czasach normadzkich. Legenda głosi, że w późniejszych czasach przez pewien czas ukrywał się w nich sam Robin Hood.

Archeologiczne badania lotnicze terenu miasta Worksop wykazały pozostałości rozległych systemów pól otoczonych ceglanym murem pochodzących z przełomu epoki żelaza i czasów rzymskich, które są dowodem wczesnego osadnictwa ludzi na tych ziemiach. W tamtych czasach mieszkańcy tego terenu zajmowali się raczej hodowlą zwierząt niż uprawą pól. Wykopaliska dowodzą również, że w piecach wyrabiano tutaj rzymską ceramikę oraz metalowe narzędzia. W Gateford wykopano topór pochodzący z czasów epoki brązu.
Inne wykopaliska z czasów rzymsko – brytyjskich (43 – 410 r.n.e) to ołowiane elementy trumny wykopane na terenie dzisiejszego Gateford, który były w owych czasach terenem rolniczym. Na wzgórzu Gateford wykopano w XIX wieku monety z czasów cesarza Nerona i cesarza Domicjana. Archeolodzy odkryli również monety z czasów rzymskich w pobliskich Osberton i Ranby. Do ważnych odkryć archeologicznych należą także klamry do skórzanych pasów z okresów anglo – saksońskich odnalezione na terenach Osberton, Kilton, Manton i Scofton.

Z czasów anglosaskich wywodzi się nazwa miasta Worksop. Nazwa powstała pomiędzy VI i VII wiekiem naszej ery. Osada nosiła prawdopodobnie wówczas nazwę Weorchope (Work Hop). W języku normadzkim „weorc” odpowiada angielskiemu „work” a „hop” oznaczało dolinę. Tak więc Worksop oznaczałoby: „Dolina Pracy” lub „dolina w którym pracują ludzie”. Gdy przyjrzymy się topografii terenu odkryjemy, że Worksop rzeczywiście leży w niewielkiej dolinie, przez którą przepływa rzeka Ryton. Inne źródła mówią o pochodzeniu nazwy od słów „Wyrc” (work – praca) lub „Were” (gdzie) i słowa „Hop”. W drugiej wersji oznaczałaby więc: „miejsce gdzie znajduje się dolina”.
Nazwa Gateford pochodzi od słowa Gattef wywodzącego się od zwrotu Goats’ Ford, czyli Gęsi Bród.

Dla całości obrazu tych ziem w czasach rzymskich i anglosaksońskich warto zauważyć, że tereny wokół Worksop zajmowały w większości kilometrami ciągnące się lasy i bory. Tylko gdzieniegdzie, najczęściej w pobliżu rzek, powstawały małe osady. Jedną z nich było w tych czasach Weorchope, którą dzisiaj nazwalibyśmy niedużą wioską położoną w środku lasów.

W czasach rzymskich tereny Worksop i okolic nie należały do uczęszczanych. Nie przechodziły tędy główne drogi Cesarstwa. Omijał je główny trakt rzymski z południa na północ z Londinium (Londyn) do Eboracum (York) przez Lindum (Lincoln). Z mniejszych dróg warto odnotować drogę z zachodu na wschód biegnącą przez tereny dzisiejszego Shireoaks przez południowy Carlton w kierunku Osberton i dalej do dzisiejszego Retford. Trasa ta używana była później także w czasach saksońskich. Gdy spojrzy się na mapę głównych wykopalisk na tym terenie można dojść do wniosku, że musiała istnieć także droga z południa na północ gdyż oprócz Worksop istniały osady w Shireokes, Gateford, południowe Carlton In Lindrick, Oldcotes i Blyth.

Po wycofaniu się z Brytanii legionów Cesarstwa Rzymskiego (407 r.n.e) teren ten został włączony do Królestwa Mercji, które powstało wokół doliny rzeki Trent i istniało od 527 do 918 roku. Mercję zamieszkiwali członkowie germańskiego plemienia Anglów, którzy przybyli tu po wycofaniu się Rzymian około roku 450. Warto zwrócić uwagę, że Worksop leżało na północnym skraju tego królestwa i właściwie już gdzieś za Carlton in Lindrick mogły zaczynać się ziemie leżącego na północy królestwa Northumbrii. Od 868 roku po zajęciu przez Wikingów Nottingham ziemie wokół Worksop wraz z wschodnią częścią Mercji zostały włączone do kontrolowanego przez Duńczyków państwa Danelaw we wschodniej Anglii.

Od 1066 roku, gdy Wilhelm Zdobywca pokonał Anglosasów w bitwie pod Hastings rozpoczęła się w Anglii nowa epoka – epoka dynastii normandzkiej. Był to również czas zmian dla całego kraju, również dla Worksop i okolic.